Verordening (EG) nr. 708/2007 van de Raad van 11 juni 2007 inzake het gebruik van uitheemse en plaatselijk niet-voorkomende soorten in de aquacultuur (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32007R0708&…) biedt een kader om het aquatisch milieu te beschermen tegen de aan de kweek van dergelijke soorten verbonden risico’s. De verordening regelt hun verplaatsingen in de EU, voor alle aquatische soorten en productietypes, en er zijn speciale regels voor gesloten aquacultuurvoorzieningen en vrijstellingen voor de in bijlage IV vermelde soorten.

Aquacultuurexploitanten moeten een vergunning aanvragen voor het binnenbrengen van een uitheemse soort of de translocatie van een plaatselijk niet-voorkomende soort bij een relevant bestuursorgaan in de EU-lidstaat (“een bevoegde autoriteit”). De aanvrager moet een dossier indienen volgens de in bijlage I vermelde indicatieve richtsnoeren. Een raadgevend comité beoordeelt of de aanvraag alle nodige informatie bevat en bepaalt de ontvankelijkheid ervan en de mogelijke risico’s. Het comité geeft vervolgens zijn advies door aan de bevoegde autoriteit, die volgens de vastgestelde procedure beslist of de vergunning wordt afgegeven dan wel geweigerd.

Aquaponics is een innovatief aquacultuurproductiesysteem dat visproductie in recirculerende aquacultuursystemen combineert met de productie van planten met behulp van hydroponica (de techniek van het kweken van planten zonder bodem) in één productiesysteem. Het is een duurzame en efficiënte landbouwmethode die de behoefte aan bodem wegneemt en water in stand houdt.

Deze techniek heeft meerdere voordelen:

Het kan zich in plattelandsgebieden bevinden, maar ook in stedelijke en semi-stedelijke omgevingen, met inbegrip van stadsgebouwen (bv. daktoppen) en industrieterreinen (bv. ongebruikte locaties), waardoor de EU-regio’s zelfvoorzienend zijn om hun bewoners banen te bieden en verse groenten, vis en fruit te bieden. Deze strategische plaatsing verlaagt niet alleen de kosten voor de aankoop van land, maar biedt ook ruimte voor aquacultuur voor de productie van vis dichter bij stedelijke gebieden, waardoor de vervoerskosten worden verminderd en de totale koolstofvoetafdruk van de productie wordt verkleind.

Het is een ecologisch verantwoord gesloten systeem zonder gebruik van chemische meststoffen omdat het een zelfvoorzienend systeem is. Het water van de vistanks wordt opnieuw door filters geleid om de bedden van planten te voeden en vervolgens terug naar de vistanks. Vissen en planten ontwikkelen een symbiotische relatie, waarbij planten het visafval reinigen en vis voedingsstoffen aan de planten voedt.

Er is geen gebruik van pesticiden nodig.

Het voorkomt de seizoensgebondenheid, aangezien planten en vissen het hele jaar door kunnen worden gekweekt, ongeacht het seizoen en de weersomstandigheden.

Enkele van de uitdagingen bij de implementatie en ontwikkeling van aquaponics zijn:

Hoge initiële kosten: het opzetten van een aquaponicasysteem kan duur zijn vanwege de behoefte aan gespecialiseerde apparatuur, zoals tanks, pompen en filtersystemen, en hoge energiebehoeften.

Technische deskundigheid: het vereist dagelijks onderhoud en voortdurende controle van de waterkwaliteit voor vis en planten en kennis van zowel de viskwekerij als de hydrofoonsystemen. Het in evenwicht brengen van de behoeften van vis en planten kan complex zijn en vereist voortdurend leren en aanpassen.

Niet alle planten en vissen floreren in aquaponische systemen: de techniek is niet geschikt voor alle gewassen en kan worden uitgevoerd met een beperkt planten- en visras.

Winstgevendheid: momenteel zijn er problemen met de schaalbaarheid om op grote schaal en tegen een rendabele prijs groenten te produceren.