Aquacultuurproducten uit de EU worden geproduceerd volgens hoge kwaliteits- en duurzaamheidsnormen, omdat er een groot aantal EU-wetgeving bestaat die betrekking heeft op verschillende kwesties waaraan aquacultuurproducenten moeten voldoen (bv. wetgeving inzake diergezondheid, dierenwelzijn, voedselveiligheid, voederveiligheid, veterinaire behandelingen, waterkwaliteit, wetgeving inzake de introductie van uitheemse of plaatselijk niet-voorkomende soorten, enz.).

Er wordt momenteel onderzoek gedaan naar dit onderwerp. Zo is het door de EU gefinancierde project “Diversify” aangemerkt als de belangrijkste soort voor het vergroten van de productieve diversificatie van de Europese aquacultuur Meagre (Argyrosomus regius), grote amberjack (Seriola dumerilii), snoekbaars (Sander lucioperca), Atlantische heilbot (Hippoglossus hippoglossus), Wreckfish (Polyprion americanus), Grey mullet (Mugil cephalus). In andere door de EU gefinancierde projecten wordt ook gekeken naar de mogelijkheden voor verdere diversificatie van soorten, waaronder laagtrofische soorten (zie AquaVitae (https://aquavitaeproject.eu/). Bij diversificatie moet rekening worden gehouden met de marktvraag en de internationale handel in aquatische levensmiddelen.

Algen bieden een groot potentieel, maar de productie in Europa is momenteel nog laag. De Commissie heeft in 2022 de mededeling “Naar een sterke en duurzame algensector in de EU” aangenomen, het zogenaamde EU-algeninitiatief (https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_22_6899), dat tot doel heeft het potentieel van algen in de Europese Unie te ontsluiten. In de mededeling worden 23 acties voorgesteld die de sector kansen moeten bieden om uit te groeien tot een robuuste, duurzame en regeneratieve sector die aan de groeiende vraag van de EU kan voldoen. Het Europees platform voor belanghebbenden op het gebied van algen, EU4Algae (https://maritime-forum.ec.europa.eu/en/frontpage/1727), heeft tot doel de ontwikkeling van een Europese algenindustrie te versnellen en algen voor voeding en andere toepassingen te bevorderen bij consumenten en bedrijven in de EU.

Aquacultuurproducten zijn goed voor 27 % van de consumptie van aquatische levensmiddelen (aquacultuur en visserij) in de EU. Aquacultuurproducten uit de EU zijn goed voor 26 % van de producten die worden geproduceerd door de sector aquatische levensmiddelen (extractieve visserij en aquacultuur). Het percentage aquacultuurproducten dat in de EU wordt verbruikt en afkomstig is van de aquacultuur in de EU bedraagt 37,5 % (voorzieningsbalans, Eumofa 2022, https://www.eumofa.eu/supply-balance).

De totale biologische aquacultuurproductie op EU-niveau in 2020 wordt geraamd op 74.032 ton, goed voor 6,4 % van de totale aquacultuurproductie in de EU (biologische aquacultuur in de EU, (EUMOFA 2022, https://www.eumofa.eu/documents/20178/432372/Organic+aquaculture+in+the…).

In de EU-27 zijn de belangrijkste landen Spanje, Frankrijk, Griekenland, Italië en Polen, met 70 % van de aquacultuurproductie.

De landen die het meest bijdragen aan de Europese productie (EEA39) zijn Noorwegen (ongeveer 46 % van de totale Europese productie), gevolgd door Spanje, Turkije, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Italië en Griekenland. Deze zeven landen zijn goed voor 90 % van de totale aquacultuurproductie in Europa. (FAO 2022).

In vergelijking met de groei van de aquacultuur op wereldniveau is de productie in de EU bijna gestagneerd.

Het groeitempo van de visaquacultuur in de EU-27 is sinds 2000 uitzonderlijk laag: de visaquacultuur groeit met 1,1 % per jaar (gemiddelde jaarlijkse groei) en weekdieren met 2,8 %. Als Noorwegen en Turkije in aanmerking worden genomen, stijgt het totale bedrag tot 4 %. Op mondiaal niveau bedraagt de gemiddelde jaarlijkse groei van de visaquacultuur 4,3 %. (FAO, 2022, https://www.fao.org/fishery/en/topic/166235).

Precisie-aquacultuur is een technologisch geavanceerde aanpak in de aquacultuursector die gericht is op de integratie van geavanceerde instrumenten en methoden om de autonomie van de monitoring van zowel biotische als abiotische variabelen in de voorzieningen te vergroten en zo een efficiënter beheer van landbouwbedrijven te bevorderen. Het doel is de normen inzake dierenwelzijn te verhogen, de milieueffecten te beperken en de economische levensvatbaarheid van aquacultuurvoorzieningen te verbeteren. Precisie-aquacultuur heeft tot doel producenten in staat te stellen de biologische processen die inherent zijn aan hun faciliteiten efficiënter te monitoren en te documenteren en wordt gekenmerkt door de integratie van geavanceerde sensortechnologieën, methoden voor statistische analyse en geavanceerde technologieën op het gebied van artificiële intelligentie (AI).