Μια νέα προσέγγιση για την αξιολόγηση του κόστους των θαλάσσιων ευκαιριών και των χρηματικών αξιών που χρησιμοποιούνται για τον χωροταξικό σχεδιασμό και τη διατήρηση· η περιπτωσιολογική μελέτη του Κόλπου της Νάπολης, Μεσόγειος Θάλασσα, Ιταλία

Οι δράσεις διατήρησης (ως προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές) αποτελούν βασικά εργαλεία για τη διατήρηση των παράκτιων οικοσυστημάτων. Ωστόσο, πολλά αποθέματα χαρακτηρίζονται από διάφορα προβλήματα που σχετίζονται με ανεπαρκείς ζώνες που αποκλείουν σημαντικές περιοχές από οικονομικές δραστηριότητες, γεγονός που δημιουργεί έντονη εχθρότητα από τους τοπικούς πληθυσμούς. Ως εκ τούτου, απαιτούνται εκτιμήσεις των χρησιμοποιούμενων θαλάσσιων οικονομικών αξιών για την προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος, προκειμένου να βρεθεί ο καλύτερος συμβιβασμός μεταξύ των προτεραιοτήτων διατήρησης και των αναγκών του τοπικού πληθυσμού. Οι αλγόριθμοι για την εκτίμηση των χρηματικών αξιών των κύριων ανθρώπινων δραστηριοτήτων σε θαλάσσια εδάφη (αλιεία μεγάλης και μικρής κλίμακας, υδατοκαλλιέργεια, παράκτια θέρετρα, θαλαμηγός, καταδύσεις και εμπορική ναυτιλία) εφαρμόζονται εδώ χρησιμοποιώντας τον Κόλπο της Νάπολης (κεντρική Τυρρηνική Θάλασσα, Ιταλία) ως παράδειγμα περιοχής μελέτης. Οι αλγόριθμοι αυτοί βασίζονται σε διαφορετικές πηγές δεδομένων (ερωτηματολόγια, δραστηριότητες παρακολούθησης, επίσημες εκθέσεις τοπικών αρχών, διαδίκτυο και επιστημονική βιβλιογραφία). Μπορούν επίσης να συγκριθούν μεταξύ τους, δεδομένου ότι όλες οι εκροές τους εκφράζονται στην ίδια μονάδα μέτρησης. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανάπτυξης μοντέλων, αναπτύχθηκε και εφαρμόστηκε μια νέα ευέλικτη προσέγγιση, η οποία ονομάζεται «εκτίμηση του συστηματικού κόστους» (SCA), για την εκτίμηση του κόστους ευκαιρίας στο πλαίσιο της διαδικασίας συστηματικού σχεδιασμού διατήρησης. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο συνολικός κύκλος εργασιών στον Κόλπο της Νάπολης είναι 3,950,753, 487 EUR ετησίως και 747,647, 887 EUR ετησίως, εξαιρουμένης της εκτίμησης της αλιείας μικρής κλίμακας, και ένα εκτάριο θαλάσσιας επικράτειας ανέρχεται σε 40,672 EUR και 7 696 EUR ετησίως, εξαιρουμένης της αλιευτικής δραστηριότητας μικρής κλίμακας. Ειδικότερα, με εξαίρεση την αλιευτική δραστηριότητα μικρής κλίμακας, τα παράκτια θέρετρα και τα σκάφη αναψυχής παρουσιάζουν τις υψηλότερες τιμές που αναφέρονται σε ένα εκτάριο θαλάσσιων εδαφών. Συμπερασματικά, η SCA είναι μια ευέλικτη προσέγγιση στο πλαίσιο της οποίας δεν απαιτούνται πάντοτε μακρές και δαπανηρές εκστρατείες δειγματοληψίας, υπό την προϋπόθεση ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο παραδοχές, προκειμένου να εκτιμηθούν αξιόπιστες αξίες — κόστος χρήσης: I) δεν χρησιμοποιούν δεδομένα οικονομικών δραστηριοτήτων και οικοσυστημικών υπηρεσιών στο ίδιο επίπεδο αξιολόγησης, δεδομένου ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερεκτίμηση του κόστους και ii) η μέθοδος SCA είναι αποδοτική όταν χρησιμοποιείται από φορείς εκμετάλλευσης με μεγάλη γνώση της περιοχής μελέτης, δεδομένου ότι είναι σε θέση να αναγνωρίζουν παραμέτρους που επηρεάζουν τις οικονομικές δραστηριότητες του τοπικού πληθυσμού.