Background information

Είδος εκτρεφόμενου είδους
Μύδια της Μεσογείου (Mytilusgalloprovinvialis), Manila clam (Ruditapes philippinarum), στρείδι Ειρηνικού (Crassostrea gigas), πέστροφα του Rainbow (Oncorhynchus mykiss), σαλμονίδες (διάφορα είδη), Gilthead seabram (Sparus aurata), λαβράκι (Dicentrarchus labrax), Meagre (Argyrosomus regius), Carps (διάφορα είδη), Sturgeons (διάφορα είδη), χέλι (Anguilla anguilla), γάτες (Ameiurus melas, A. punctatus).
Πηγή: 2021, αριθ. 762/2008 για τη συλλογή δεδομένων υδατοκαλλιέργειας
Τύπος μεθόδου παραγωγής
Το 2021, το 69,7 % της ιταλικής παραγωγής σημειώθηκε σε θαλάσσια και υφάλμυρα ύδατα και το 30,3 % σε γλυκά ύδατα. Χρησιμοποιήθηκαν οι ακόλουθες κύριες μέθοδοι παραγωγής:
Μέγεθος τομέα (παραγωγή και κατανάλωση)
Πηγή: 2021, κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 762/2008 για τη συλλογή δεδομένων για την υδατοκαλλιέργεια· 2023, EUMOFA
Τάσεις (παρελθούσες και μελλοντικές)
Το NSPA 2021-2027 (εθνικό στρατηγικό σχέδιο για την υδατοκαλλιέργεια 2021-2027) προσδιόρισε 8 προτεραιότητες και 4 κύριους στόχους για την ανάπτυξη της ιταλικής υδατοκαλλιέργειας σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές στρατηγικές «Πράσινη Συμφωνία», «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», «Βιοποικιλότητα» και «Στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για μια πιο βιώσιμη και ανταγωνιστική υδατοκαλλιέργεια στην ΕΕ για την περίοδο 2021-2030» [COM (2021) 236 final].
Οι προτεραιότητες που προσδιόρισε η ιταλική διοίκηση είναι οι εξής:
- διατήρηση της βιοποικιλότητας·
- συντονισμένος θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός·
- υγεία και καλή μεταχείριση των ζώων·
- επιστημονική έρευνα και ψηφιοποίηση·
- ευαισθητοποίηση των καταναλωτών και κοινωνική αποδοχή·
- ενίσχυση του στρατηγικού ρόλου των περιφερειακών διοικήσεων·
- τοπική ανάπτυξη με την πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων· 8) διεθνής συνεργασία.
Οι τέσσερις κύριοι στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν:
- MO1 «Ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας και απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών»·
- MO2 «Διασφάλιση της ανάπτυξης και της βιώσιμης ανάπτυξης της υδατοκαλλιέργειας μέσω συντονισμένου χωροταξικού σχεδιασμού και αύξησης του τοπικού δυναμικού»·
- MO3 «Προώθηση της ανταγωνιστικότητας της παραγωγής υδατοκαλλιέργειας»·
- MO4 «Προώθηση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις και βελτίωση της οργάνωσης της αγοράς προϊόντων υδατοκαλλιέργειας».
Πηγή: NSPA 2021-2027
Αντίκτυπος της υδατοκαλλιέργειας στην οικονομία, την αγορά τροφίμων και την αγορά εργασίας της χώρας
- Σύμφωνα με τη EUROSTAT (2020), το 2019 η Ιταλία αντιπροσώπευε το 11,3 % του όγκου παραγωγής υδατοκαλλιέργειας της ΕΕ, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση μετά την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ελλάδα.
- Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το 2018 η υδατοκαλλιέργεια συρρικνώθηκε κατά -3 % στο συνολικό εισόδημα. Το λειτουργικό κόστος αυξήθηκε κατά + 10 %, όπως και το κόστος του εργατικού δυναμικού. Αυτό οδήγησε σε μείωση κατά -11 % της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (ΑΠΑ). Κατά τη διάρκεια του 2018, σχεδόν όλες οι ιταλικές περιφέρειες δρομολόγησαν τις περισσότερες προσκλήσεις για ενίσχυση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) σχετικά με το μέτρο 2.48 — Παραγωγικές επενδύσεις στην υδατοκαλλιέργεια. Αυτό κατέδειξε την προθυμία του τομέα να εργαστεί κυρίως για την κάθετη ολοκλήρωση, επενδύοντας σε δραστηριότητες μετασχηματισμού, αλλά και σε νέες μορφές εμπορίας και ολοκλήρωσης της αξιακής αλυσίδας.
- Στην Ιταλία, η παραγωγή υδατοκαλλιέργειας, στην οποία κυριαρχεί περιορισμένος αριθμός ειδών, όπως τα μύδια, το μανίλα, η ιριδίζουσα πέστροφα, το λαβράκι και η τσιπούρα, ασκείται σε διάφορα περιβάλλοντα με ποικίλους βαθμούς τεχνολογικής προόδου και χαρακτηρίζεται από καλλιεργητικές πρακτικές που συνδέονται στενά με τις τοπικές παραδόσεις, όπως η καλλιέργεια «vallicoltura» και η καλλιέργεια οστρακοειδών σε περιβάλλοντα λιμνοθάλασσας.
- Η έλλειψη διαφοροποίησης της παραγωγής αναγνωρίζεται ως μία από τις αιτίες για τη συνολική αστάθεια του τομέα, λόγω του αυξημένου εσωτερικού εμπορικού ανταγωνισμού και της αύξησης των εισαγωγών μη εκπροσωπούμενων ή υποεκπροσωπούμενων προϊόντων.
- Η παραγωγή αυγών για ανθρώπινη κατανάλωση έχει επίσης μεγάλη σημασία στην Ιταλία. Αυγά οξύρρυγχου (χαβιάρι), αυγά σολομοειδών και αυγά κουτσομούρας (αυγά).
- Η κατανάλωση προϊόντων βιολογικής υδατοκαλλιέργειας είναι εξαιρετικά περιορισμένη λόγω της έλλειψης πληροφοριών σχετικά με τα προϊόντα και τις διαδικασίες παραγωγής, της έλλειψης προσφοράς βιολογικά πιστοποιημένων ιχθυδίων και του υψηλού κόστους πιστοποίησης.
Πηγή: NSPA 2021-2027
Προκλήσεις και ευκαιρίες
- Πρέπει να υπάρχουν τυποποιημένες και απλουστευμένες διαδικασίες για την υδατοκαλλιέργεια.
- Αύξηση της ανταγωνιστικότητας των εθνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές.
- Μείωση των αρνητικών επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα μέσω του περιορισμού των κινδύνων διαφυγής· τον παράκτιο ευτροφισμό και τις επακόλουθες αλλαγές στη δομή των φυσικών κοινοτήτων· μετάδοση νόσων από εκτρεφόμενα σε άγρια ζώα· την εισαγωγή ξένων ειδών· την καταστροφή πολύτιμων φυσικών οικοτόπων για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων υδατοκαλλιέργειας.
- Βελτίωση του χωροταξικού σχεδιασμού και της διαχείρισης της χρήσης γης όσον αφορά τις ακτές και τους υγρότοπους για τη μείωση των συγκρούσεων μεταξύ των διαφόρων δραστηριοτήτων που διεξάγονται κατά μήκος των ακτών.
- Βελτίωση των μέτρων για τη στήριξη της ολοένα και πιο υπεύθυνης χρήσης των κτηνιατρικών φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας για τα λειτουργικά συστατικά που πρέπει να εφαρμόζονται στις ζωοτροφές και της ανάπτυξης αποτελεσματικών και καινοτόμων εργαλείων για τη διάγνωση, την πρόληψη και τη θεραπεία των νόσων των ψαριών.
- Προώθηση της επιστημονικής έρευνας και της ψηφιοποίησης μέσω της διάδοσης επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων, καινοτόμων πρακτικών και δικτύωσης, καθώς και της ανταλλαγής εμπειριών και ορθών πρακτικών μεταξύ εταιρειών, επαγγελματικών οργανώσεων και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένων επιστημονικών και τεχνικών φορέων.
- Βελτίωση της επικοινωνίας με τους καταναλωτές με σκοπό την ενίσχυση της κοινωνικής αποδοχής της υδατοκαλλιέργειας. Προώθηση του διαλόγου με τα ενδιαφερόμενα μέρη προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίησή τους σχετικά με τα οφέλη της πιστοποίησης των διαδικασιών και των προϊόντων.
- Τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων — ΤΑΠΤΚ: Οι ομάδες τοπικής δράσης για την αλιεία (εφεξής ΟΤΔΑ) θα διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στην προώθηση της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης της υδατοκαλλιέργειας.
- Ενθάρρυνση δράσεων για τη βελτίωση της κερδοφορίας της υδατοκαλλιέργειας και, κατά συνέπεια, για την αύξηση της απασχόλησης.
- Άνοιγμα νέων εγκαταστάσεων με παράλληλη συνέχιση του εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων εγκαταστάσεων με τη βελτίωση της περιβαλλοντικής και οικονομικής βιωσιμότητάς τους όσον αφορά τις παραγωγικές επιδόσεις και την ενεργειακή απόδοση.
- Διατήρηση υγιών και παραγωγικών υδάτινων οικοσυστημάτων.
- Επένδυση στην επαγγελματική κατάρτιση και ανάπτυξη του προσωπικού, καθώς και στη διά βίου μάθηση.
- Αύξηση βιώσιμων πρακτικών χαμηλού αντικτύπου, με προτεραιότητα, για παράδειγμα, στην χαμηλού τροφικού και πολυτροφική υδατοκαλλιέργεια, την καλλιέργεια φυκών και τη βιολογική υδατοκαλλιέργεια.
- Εισαγωγή νέων εκτρεφόμενων ειδών.
- Στήριξη της διαφοροποίησης των προϊόντων για την αύξηση της προστιθέμενης αξίας.
- Ανάπτυξη νέων οικονομικά προσιτών και φιλικών προς τον χρήστη ψηφιακών εργαλείων (υλισμικού και/ή λογισμικού) για τη διασφάλιση της ιχνηλασιμότητας των προϊόντων και της διαχείρισης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
- Δημιουργία εξειδικευμένων επιστημονικών ερευνητικών ιδρυμάτων και ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ έρευνας και επιχειρήσεων για τη δημιουργία και τη διάδοση βιώσιμων μοντέλων υδατοκαλλιέργειας.
- Προσδιορισμός πιθανών πηγών θρεπτικών και λειτουργικών ουσιών για τρόφιμα, φαρμακευτικά προϊόντα και καλλυντικά, πράσινα ένζυμα απολύμανσης, βιοαποδομήσιμα υλικά κ.λπ.
- Τόνωση της προσφοράς πιστοποιημένων τοπικών προϊόντων μέσω ονομασιών προέλευσης.
Πηγή: NSPA 2021-2027
Απασχόληση και αριθμός επιχειρήσεων
504 επιχειρήσεις το 2021 (679 ενεργά φυτά)· η συνολική απασχόληση στον τομέα το 2017 ήταν 4,488.
Πηγή: NSPA 2021-2027
Multi-annual National Strategic Plans for the development of sustainable Aquaculture
Relevant Authorities
Applicable Legislation
- Οι νομοθετικές αρμοδιότητες στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας ανατίθενται στις περιφέρειες, ενώ το κράτος είναι αρμόδιο για τον εθνικό προγραμματισμό και τον συντονισμό των περιφερειακών πολιτικών.
- Νόμος αριθ. 102 της 5 Φεβρουαρίου 1992 περί υδατοκαλλιέργειας (όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο αριθ. 122 της 27 Μαρτίου 2001)
- Νομοθετικό διάταγμα αριθ. 226 της 18 Μαΐου 2001 για τον καθορισμό των κατευθυντήριων γραμμών για τον εκσυγχρονισμό του τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, όπως τροποποιήθηκε με το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 154 της 2004
- Νομοθετικό διάταγμα αριθ. 148 της 4 Αυγούστου 2008: Εφαρμογή της οδηγίας 2006/88/ΕΚ σχετικά με τις απαιτήσεις υγειονομικού ελέγχου για τα ζώα υδατοκαλλιέργειας και τα προϊόντα τους και σχετικά με την πρόληψη και την καταπολέμηση ορισμένων ασθενειών των υδρόβιων ζώων
- Υπουργική απόφαση της 8 Ιουλίου 2010, Appl. Νομοθετικό διάταγμα αριθ. 148: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ για το ΜΗΤΡΩΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ
- Υπουργική απόφαση της 3 Αυγούστου 2011, Appl. Νομοθετικό διάταγμα αριθ. 148: Διατάξεις για την έκδοση υγειονομικών αδειών σε επιχειρήσεις υδατοκαλλιέργειας και εγκαταστάσεις μεταποίησης, κατά την έννοια του άρθρου 6 του νομοθετικού διατάγματος αριθ. 148 της 4 Αυγούστου 2008
- Υπουργική απόφαση αριθ. 7630 της 4 Φεβρουαρίου 2020: Αναγνώριση των προδιαγραφών παραγωγής «Βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια» στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Ζωοτεχνικής Ποιότητας που αναγνωρίζεται από το Υπουργείο Γεωργικής και Δασικής Πολιτικής, υπουργικό διάταγμα αριθ. 4337 04/03/2011
Applicable Procedures
Εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ) (νομοθετικό διάταγμα n.152/2006, όπως τροποποιήθηκε πρόσφατα με το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 104/2017, το οποίο μεταφέρει στο εθνικό δίκαιο την οδηγία 2014/52/ΕΕ για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ) ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων)
National associations and networks
Relevant Websites
- Πλατφόρμα υδατοκαλλιέργειας (Itaqua)
- Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής (ISTAT)
- CREA- Ζωική παραγωγή και υδατοκαλλιέργεια (βρείτε επίσης σχετικές πληροφορίες εδώ)
Contact Details
Υπουργείο Γεωργίας, Επισιτιστικής Κυριαρχίας και Δασοκομίας (ΓΔ Θαλάσσιας Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας)
Irene Forcella, υπάλληλος
- Ταχυδρομείο
- Αριθ. τηλεφώνου: + 39 06 4665 2882
Ilaria Ferraro, εμπειρογνώμονας
- Ταχυδρομείο
- Αριθ. τηλεφώνου: + 39 06 4665 2822