Background information

Rodzaj hodowanych gatunków
Główne gatunki morskie to: morlesz bogar( sparus aurata) i labraks (Dicentrarchus labrax),Meagre (Argyrosomus regius), Grand amberjack (Seriola dumerilli), morlesz zwyczajny (Diplodus puntazzo), morlesz czerwony (Pagrus major), mussel (Mytilus spp.).
Jeśli chodzi o akwakulturę słodkowodną w Grecji, głównymi gatunkami są pstrąg tęczowy (Oncorhynchus mykiss), karp (Cyprinus carpio), koho łososi (Oncorhynchus cisutch), węgorz europejski (Anguila anguila) oraz gatunki spiruliny.
Główne gatunki w wodach słonawych (ekstensywna akwakultura w lagunach) to: Mugilidae: (Mugil cephalus, Lisa Ramada, Lisa saliens, Lisa aurata), morlesz (sparusaurata), labraks(Dicentrarchus labrax) i węgorz europejski (Anguilla Anguilla).
Źródła: 2023 R., EUMOFA; 2022 R., STECF; MNSPA; Grecja, osobisty przecinek, 26 stycznia 2023 r.
Rodzaj metody produkcji
Według Eurostatu 2 021,98 % greckiej produkcji miało miejsce w wodach morskich i słonawych (prawie wyłącznie w wodach morskich), a resztę w wodach słodkich. Główną wykorzystywaną metodą produkcji były klatki w wodzie morskiej.
Akwakultura słodkowodna w Grecji dotyczy hodowli organizmów wodnych w stawach lądowych. Ponadto niedawno zatwierdzono również dwa hodowle krewetek z gatunku Paenaeus monodon (o rocznej zdolności połowowej 516 ton) i Lithopaeneus vanamei ( o rocznej zdolności połowowej 100 ton), w lądowych zamkniętych systemach wodnych typu biofloc. W Grecji 6 mikroalg (Arthrospiraspp. i Spirulina spp.) jest również eksploatowanych w zamkniętych zbiornikach szklarniowych o rocznej wydajności 170 ton, gdzie do ogrzewania wody wykorzystuje się geotermię.
Źródła: 2023 r., EUMOFA i MNSPA
Wielkość sektora (produkcja i konsumpcja)
Tendencje (w przeszłości i w przyszłości)
- Zwiększenie greckiej produkcji akwakultury o 3 % do 2025 r. i 5 % do 2030 r. (krajowy cel strategiczny).
- Wzmocnienie konkurencyjności i badań naukowych. Istnieje zatem potrzeba promowania transferu wiedzy, innowacji i technologii w tym sektorze oraz wspierania dywersyfikacji gatunków, zarówno pod względem przystosowania się do zmiany klimatu, jak i większej dywersyfikacji i konkurencyjności akwakultury śródziemnomorskiej.
- Zwiększenie produkcji ekologicznej.
Źródło: MNSPA
Wpływ akwakultury na krajową gospodarkę, rynek żywności i rynek pracy
- Grecja jest największym producentem doradztwa i labraksa w UE oraz wiodącą potęgą w szerzej pojętym regionie Morza Śródziemnego.
- Akwakultura słodkowodna w Grecji nie jest silnie rozwinięta, głównie ze względu na niską dostępność wody słodkiej w tym kraju, ale jest szczególnie ważnym sektorem gospodarki dla niektórych górskich obszarów regionu kontynentalnego.
Źródło: MNSPA
Wyzwania i możliwości
- Wdrożenie obecnych specjalnych ram planowania przestrzennego: Głównym priorytetem pozostaje wyznaczenie obszarów zorganizowanego rozwoju akwakultury, działających w ramach organu zarządzającego, z których każdy jest upoważniony dekretem prezydenckim (6 z nich zostało już wydanych dla takiej samej liczby takich obszarów). Zgodnie z obecnymi specjalnymi ramami przestrzennymi szersze obszary odpowiednie dla akwakultury są już określone i mapowane w całej Grecji, które są receptorami wyżej wymienionych obszarów zorganizowanego rozwoju.
- Przegląd obecnych specjalnych ram przestrzennych dla akwakultury: Wdrożenie wraz z przeglądem i modyfikacją obecnych specjalnych ram przestrzennych są niezbędne do dalszego rozwoju sektora (nowe licencje, zwiększenie zdolności produkcyjnych, uproszczenie licencjonowania, pewność działalności gospodarczej i lepsze zarządzanie.
- Rośnie obrót akwakulturą morską w regionie. Konkurencyjność małych przedsiębiorstw hamuje jednak niski poziom innowacji i modernizacji zakładów akwakultury, ograniczony dostęp do badań naukowych i innowacji oraz niska zdolność do dywersyfikacji gatunków.
- Zmiany klimatu.
- Rozdrobnione, zdezorganizowane (i często nieistniejące) strategie marketingowe.
- Niska siła przetargowa lokalnych producentów zajmujących się handlem rybami na dużą skalę.
- Brak dostępu do pożyczek.
- Niewystarczająca organizacja producentów.
- Konkurencja ze strony produktów z państw trzecich wprowadzanych do obrotu po niskich cenach, ale nie muszą one spełniać tych samych surowych norm co UE.
- Uproszczenie procedur i skrócenie czasu opóźnienia w zakończeniu procesu wydawania pozwoleń.
- Promowanie odpowiedniej zrównoważonej produkcji akwakultury na terenach podmokłych/lagonach mogłoby również służyć ochronie tych ekosystemów, co również łagodzi erozję obszarów przybrzeżnych spowodowaną zmianą klimatu.
- Rozwój jednostek pływających na pełnym morzu lub innych rodzajów produkcji o wysokiej wartości dodanej (np. alg dla produktów farmaceutycznych) stwarza możliwości zwiększenia konkurencyjności i rentowności małych i średnich przedsiębiorstw.
- Pozycję producentów akwakultury i łańcucha wartości akwakultury można wzmocnić poprzez wspieranie dywersyfikacji produktów, tworzenie nowych organizacji producentów oraz zachęcanie do współpracy między producentami, przetwórstwem i dystrybucją ryb oraz łańcuchami wprowadzania do obrotu.
- W celu zwiększenia konkurencyjności sektora można również zachęcać do podejmowania działań mających na celu zwiększenie akceptacji społecznej i poprawę wizerunku akwakultury.
- Akwakultura może zatem pomóc w rozwoju niebieskiej biotechnologii i oferować wiele nowych produktów, takich jak enzymy farmaceutyczne lub biochemiczne. Oprócz tego istnieją również możliwości produkcji biopaliw (algi są obiecującym źródłem), paszy dla zwierząt, kosmetyków, ale również sposobów odbudowy środowiska (biodegradacja).
- Zintegrowana akwakultura wielotroficzna (IMTA) jest innowacyjnym podejściem, w ramach którego produkty uboczne i odpady z głównych organizmów hodowlanych rozproszonych w bezpośrednim środowisku stanowią pożywkę do równoległej lub uzupełniającej uprawy dodatkowych gatunków. Tymi dodatkowymi gatunkami mogą być gatunki, które usuwają ładunek nieorganiczny (np. makroglony) lub organiczny (np. gąbki, małży).
Źródło: MNSPA
Zatrudnienie i liczba przedsiębiorstw
Liczba pracowników zatrudnionych bezpośrednio w latach 2016–2018: w akwakulturze morskiej wynosi 3100 i szacuje się, że nie ma istotnych zmian; w produkcji akwakultury słodkowodnej wynosi 250 i szacuje się, że nie ma istotnych zmian; produkcja gatunków akwakultury w lagunach wynosi 350.
Źródło: Grecki Urząd Statystyczny, ELSTAT
Multi-annual National Strategic Plans for the development of sustainable Aquaculture
Relevant Authorities
Applicable Legislation
- Ustawa nr 4282/2014 „Rozwój akwakultury i inne przepisy” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 182)
- Ustawa nr 4492/2017 „Obsługa i wprowadzanie do obrotu świeżych i łatwo psujących się produktów rolnych oraz inne przepisy” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 156)
- Ustawa nr 4711/2020 „Uproszczenie ram działalności finansowej podlegającej Ministerstwu Rozwoju Obszarów Wiejskich i Żywności oraz inne przepisy” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 145)
- Ustawa nr 4691/2020 „Porozumienia w ramach kompetencji Ministerstwa Rozwoju Obszarów Wiejskich i Żywności dotyczące modernizacji i modernizacji sektora rolnego oraz innych przepisów” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 108)
- Decyzja ministerialna nr 1333/153983/2018 „Zastąpienie decyzji ministerialnych nr 165837/17-12-2009 i 3702/76929/20-6-2013 dotyczących rozporządzenia Rady (WE) nr 708/2007 w sprawie stosowania w akwakulturze gatunków obcych i niewystępujących miejscowo” (Dziennik Urzędowy, seria B, nr 5158)
- N.D.420/70 „Kodeks rybołówstwa” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 27)
- Ustawa nr 19740/1987 „Wykorzystanie i ochrona formacji koralowych, wód hodowlanych, akwakultury i innych przepisów” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 221)
- Ustawa nr 2040/1992 „Rozporządzenie w sprawach podlegających kompetencjom Ministerstwa Rolnictwa i osób prawnych podlegających jego nadzorowi” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 70)
- Ustawa nr 1650/1986 o ochronie środowiska (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 160)
- Ustawa nr 2742/1999 o planowaniu przestrzennym i zrównoważonym rozwoju (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 207)
- Ustawa nr 4447/2016 „Planowanie przestrzenne – zrównoważony rozwój i inne przepisy” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 241)
- C.M.D. 31722/4-11-2011 w sprawie zatwierdzenia specjalnych ram planowania przestrzennego i zrównoważonego rozwoju akwakultury... (Dziennik Urzędowy, seria B, nr 2505)
- Ustawa nr 3199/2003 w sprawie „Ochrona wód i gospodarka wodna – harmonizacja z dyrektywą 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego...” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 280)
- Ustawa nr 4014/2011 w sprawie „Licencji środowiskowych projektów i działań...” (Dziennik Urzędowy, seria A, nr 209)
- Dekret prezydencki 28/2009 w sprawie wymogów kontroli zdrowia zwierząt akwakultury i ich produktów... zgodnie z dyrektywą Rady 2006/88/WE i dyrektywą Komisji 2008/53/WE, Dziennik Urzędowy, seria A nr 46)
Applicable Procedures
- Pozwolenie środowiskowe
- Zezwolenie na akwakulturę:
- Zezwolenia na założenie przedsiębiorstwa, oraz
- Powiadomienie o operacji
National associations and networks
- Federacja Greckich Marikultur
- Grecka Organizacja Producentów Akwakultury (HAPO/ELOPY)
- Panhelleński Związek Małych i Średnich Ryb
- Stowarzyszenie Spółdzielni Rybackich Lagunów Greckich
- Stowarzyszenie Greckich Rolników Męczenników i Shellfish
Relevant Websites
Contact Details
Akwakultura, greckie Ministerstwo Rozwoju Obszarów Wiejskich i Żywności
Angeliki Kallara, dyrektor
- Adres e-mail
- Nr telefonu: +30 210 9287 193