Η ολοκληρωμένη πολυφασική υδατοκαλλιέργεια (IMTA) είναι ένας τύπος υδατοκαλλιέργειας όπου πολλά υδρόβια είδη από διαφορετικά τροφικά επίπεδα (π.χ. ψάρια, φύκια, οστρακοειδή ή άλλα ασπόνδυλα) εκτρέφονται πολύ κοντά στο ίδιο σύστημα παραγωγής για τη βελτίωση της αποδοτικότητας, τη μείωση των αποβλήτων και την παροχή υπηρεσιών οικοσυστήματος, όπως η βιοαποκατάσταση.
Οι «Στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για μια πιο βιώσιμη και ανταγωνιστική υδατοκαλλιέργεια στην ΕΕ για την περίοδο 2021-2030» προωθούν την IMTA, μεταξύ άλλων τύπων υδατοκαλλιεργειών που είναι περισσότερο επωφελείς για το περιβάλλον και το κλίμα.
Η IMTA μπορεί να καλύπτει πολλούς διαφορετικούς τύπους συστημάτων υδατοκαλλιέργειας, όπως τα χερσαία συστήματα υδατοκαλλιέργειας (π.χ. τεχνητές λίμνες) και τα συστήματα δικτυωτών περιφράξεων (π.χ. συνδυασμός ιχθυοκαλλιέργειας με συστήματα εκτός πυθμένα και συστήματα στον πυθμένα για την παραγωγή δίθυρων μαλακίων και φυκιών). Ωστόσο, στόχος είναι πάντα η αύξηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, της οικονομικής σταθερότητας και της κοινωνικής αποδοχής, στο πλαίσιο ολιστικών προσεγγίσεων και προσεγγίσεων κυκλικής οικονομίας.
Τα συστήματα IMTA ενισχύουν τη βιωσιμότητα της υδατοκαλλιέργειας μέσω της απομίμησης φυσικών κύκλων θρεπτικών συστατικών. Στα συστήματα αυτά, η οργανική ύλη που δεν χρησιμοποιείται από ένα είδος, όπως τα ψάρια, καθίσταται πόρος για άλλα είδη, όπως τα φύκια και τα μαλάκια, τα οποία χρησιμοποιούν τα θρεπτικά συστατικά για να αναπτυχθούν. Η αποτελεσματικότητα του συστήματος εξαρτάται από περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως τα επίπεδα θρεπτικών ουσιών στην περιοχή, η διαθεσιμότητα τροφίμων και η υδροδυναμική.
Εξακολουθούν να υπάρχουν αρκετές προκλήσεις όσον αφορά την έγκριση της IMTA. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, τα ζώα υδατοκαλλιέργειας δεν μπορούν να τρέφονται με απόβλητα, γεγονός που σημαίνει ότι το ισχύον νομικό πλαίσιο ακυρώνει μοντέλα όπου τα ψάρια συνδυάζονται με ορισμένα διηθηματοφάγα και εξαντλητικά είδη (χαμηλά τροφικά είδη όπως δίθυρα μαλάκια και θαλάσσια αγγούρια), τα οποία ανακυκλώνουν τα θρεπτικά συστατικά από ζωοτροφές και περιττώματα ψαριών. Για να αξιολογήσει και να συμβάλει στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, η ΕΕ χρηματοδοτεί διάφορα έργα για την IMTA, όπως το Astral (https://www.astral-project.eu/) και το AquaVitae (https://aquavitaeproject.eu/).