Evaluatie van alternatieven voor antibioticagebruik in de aquacultuur

Met de snelle groei van de aquacultuurproductie sinds de jaren 1980 is er tegelijkertijd sprake van een toename van het aantal ziekte-uitbraken. Het onverstandige en/of onjuiste gebruik van antimicrobiële stoffen tegen ziekten van gekweekte aquatische soorten vormt een aanzienlijke bedreiging voor de ontwikkeling en groei van een succesvolle en duurzame aquacultuursector. Een toename van antimicrobiële resistentie (AMR) is een belangrijk gevolg, wat leidt tot de moeilijkheid bij de behandeling van veelvoorkomende bacteriële ziekten bij populaties van in het water levende organismen, in combinatie met de aanwezigheid van antibioticaresiduen in voedselvissen en de producten daarvan, wat leidt tot weigeringen van invoer en negatieve gevolgen voor de internationale handel. Om de frequentie van AMR te verminderen, moeten goede aquacultuur en doeltreffende biobeveiligingspraktijken het verstandig en verantwoord gebruik van antibiotica omvatten en naast ziektepreventiebeheer ook het gebruik van alternatieven voor antibiotica overwegen. Dit artikel bevat een overzicht van de literatuur over de reikwijdte van het probleem met betrekking tot antibioticagebruik, de opkomst van AMR in de aquacultuur en het overwegen en bespreken van haalbare alternatieven (bv. vaccinatie, bacteriofagen, quorum quenching, probiotica en prebiotica, kippeneigeel antilichaam en medicinale plantenderivaten). Ook de lessen die zijn getrokken uit specifieke casestudy’s, zoals de vaccinatie van gekweekte zalm in Noorwegen en het gebruik van “specifieke pathogeenvrij” zaaizaad als primair en essentieel onderdeel van een strategie voor bioveiligheid, worden besproken.