Πολυμερείς προοπτικές σχετικά με τις διαδικασίες χωροταξικού σχεδιασμού για τη θαλάσσια γεωργία στη Μεσόγειο και στον Εύξεινο Πόντο

Η υδατοκαλλιέργεια παρέχει πάνω από το ήμισυ των ψαριών που χρησιμοποιούνται για ανθρώπινη κατανάλωση, συμβάλλοντας στην επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή, στην οικονομική ανάπτυξη και στη βελτίωση των μέσων βιοπορισμού. Η παραγωγή υδατοκαλλιέργειας στις χώρες που συνορεύουν με τη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο αυξάνεται σταθερά, αν και όχι ομοιογενή, κυρίως με βάση τα θαλάσσια είδη. Για να τονωθεί η ανάπτυξη, είναι αναγκαίο να υποστηριχθεί η διακυβέρνηση για την καθιέρωση δραστηριοτήτων στο πλαίσιο συντονισμένης διαδικασίας χωροταξικού σχεδιασμού. Οι γνώσεις σχετικά με τις διαδικασίες χωροταξικού σχεδιασμού της υδατοκαλλιέργειας αξιολογούνται μέσω διαβουλεύσεων με ενδιαφερόμενα μέρη από 21 χώρες με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου, εσωτερικής επανεξέτασης και εργαστηρίου για τον προσδιορισμό των σημαντικών εμποδίων στην εφαρμογή στην περιοχή. Τα αποτελέσματα δείχνουν διαφορετικά επίπεδα γνώσης των ρυθμιστικών συστημάτων στις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα. Η διαίρεση σε ζώνες υδατοκαλλιέργειας είναι ευρέως διαδεδομένη. Η επιλογή των τοποθεσιών είναι μια μακρά και αναποτελεσματική διαδικασία, φραγμός στις επενδύσεις, η οποία επιδεινώνεται από την προφανή έλλειψη σαφούς κατανομής εξουσιών και ευθυνών. Η διαχείριση περιοχών αποτελεί το λιγότερο υλοποιηθέν μέρος της διαδικασίας χωροταξικού σχεδιασμού, με λίγα παραδείγματα ολοκληρωμένης προσέγγισης. Η ανεπαρκής κοινωνική αποδοχή της υδατοκαλλιέργειας, η χαμηλή τεχνική γνώση και κατανόηση των εννοιών χωροταξικού σχεδιασμού και η έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας συγκαταλέγονται μεταξύ των προβλημάτων που επισημαίνουν τα ενδιαφερόμενα μέρη. Μολονότι οι πρόσφατες εξελίξεις είναι προφανείς, η ενσωμάτωση της υδατοκαλλιέργειας με άλλους χρήστες του θαλάσσιου χώρου εξακολουθεί να αποτελεί έργο σε εξέλιξη που απαιτεί ειδικό κανονιστικό πλαίσιο, ανάπτυξη ικανοτήτων, διαφάνεια, καλή επικοινωνία και συμμετοχικές διαδικασίες. Η εφαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού σύμφωνα με μια οικοσυστημική προσέγγιση στην υδατοκαλλιέργεια μπορεί να συμβάλει σε βελτιώσεις που έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις της μη προγραμματισμένης ή μη συντονισμένης ανάπτυξης.