Il-Latvja

Tip ta’ speċi mrobbija

Il-karpjun komuni (Cyprinus carpio), it-trota tar-Rainbow (Oncorhynchus mykiss), il-far artiku (Salvelinus alpinus) u l-isturjun (diversi speċijiet).

^{Għajn: 2023, EUMOFA; 2022, STECF}

It-tip ta’ metodu tal-produzzjoni

L-attività tal-akkwakultura fil-Latvja hija limitata għat-trobbija tal-ilma ħelu. Skont l-Eurostat fl-2021, il-metodu ta’ produzzjoni ewlieni kien f’għadajjar li laħqu l64 % u l-bqija tal-produzzjoni bl-użu ta’ metodi oħra li għalihom ma hemm l-ebda dettall disponibbli.

^{Għajn: 2023, EUMOFA}

^{Għajn: 2023, EUMOFA}

Xejriet (tal-passat u tal-futur)

Iż-żoni tal-produzzjoni u l-volumi tal-produzzjoni fil-baċiri u s-sistemi ta’ riċirkolazzjoni (RAS) żdiedu f’dawn l-aħħar snin. It-teknoloġiji tar-riċirkolazzjoni tal-ilma użati fil-produzzjoni tal-prodott ma jagħmlux ħsara lill-ambjent u huma effiċjenti fir-riżorsi minħabba li l-prodotti jitkabbru f’ambjent ikkontrollat. Barra minn hekk, l-appoġġ għad-diversità tal-prodotti tal-akkwakultura.

^{Għajn: IL-MNSPA}

L-impatt tal-akkwakultura fl-ekonomija tal-pajjiż, fis-suq tal-ikel u fis-suq tax-xogħol

• L-akkwakultura hija parti sinifikanti mill-industrija tas-sajd, iżda hija komparattivament ġdida u, sa dawn l-aħħar, titwettaq l-aktar b’metodi ta’ produzzjoni estensivi. Bħalissa, l-akkwakultura hija marbuta biss ma’ sorsi tal-ilma ħelu u ma hemm l-ebda farm fiż-żoni kostali tal-baħar. Madankollu, hemm sinjali ta’ interess fl-akkwakultura tal-baħar b’mod partikolari għall-ispeċijiet lokali tal-frott tal-baħar bil-qoxra.
• Il-prestazzjoni finanzjarja tas-settur tvarja, bi snin profittabbli li jiżdiedu bi snin ta’ tnaqqis fil-produzzjoni u fid-dħul. Dawn il-fluttwazzjonijiet huma fil-biċċa l-kbira influwenzati minn bidliet fid-domanda u l-prezzijiet tas-suq. Il-produzzjoni u l-introjtu ewlenin huma magħmula minn speċi waħda, il-karpjun, li jitkabbar prinċipalment f’azjendi agrikoli tal-għadajjar.
• 5 mill-għadd totali ta’ attivitajiet ekonomiċi huma farms tal-istat, li l-attività ewlenija tagħhom hija r-riproduzzjoni ta’ speċijiet ta’ ħut ta’ valur f’korpi tal-ilma naturali biex jikkumpensaw għall-ħsara lir-riżorsi tal-ħut. Il-bqija huma azjendi agrikoli privati, inklużi għadajjar għas-sajd bil-qasba. Matul dawn l-aħħar snin l-għadajjar naqsu fl-għadd, filwaqt li d-daqs tagħhom żdied.
• L-industrija tal-ipproċessar tal-ħut fil-Latvja hija settur żviluppat sew u sinifikanti lokalment li bażikament jinsab tul il-kosta tal-pajjiż. Hemm ħafna tipi differenti ta’ prodotti tas-sajd magħmula fil-Latvja, inklużi prodotti ffriżati, immellħin u affumikati, preservi, prodotti lesti biex iservu, u ħut fil-laned.
• Il-produzzjoni tal-akkwakultura tinbiegħ fis-suq lokali, inkluża l-maġġoranza l-kbira tal-produzzjoni — madwar 80 % — friska. Il-bejgħ ta’ prodotti tal-akkwakultura barra mil-Latvja ma ġiex żviluppat, il-volum tal-produzzjoni esportata huwa żgħir.
• L-akkwakultura fil-Latvja tradizzjonalment ġiet żviluppata bħala forma ta’ attività ta’ intrapriżi individwali, ma hemm l-ebda inizjattiva kummerċjali biex jinħolqu organizzazzjonijiet tal-produtturi jew organizzazzjonijiet interprofessjonali biex jiġi promoss l-iżvilupp tal-produzzjoni u tas-swieq.
• Minkejja l-fatt li l-Latvja tista’ tiġi deskritta bħala pajjiż bi tradizzjonijiet tajbin ta’ ikel tal-ħut, il-konsum tal-ħut fil-Latvja mhuwiex stabbli ħafna u jvarja kull sena. Is-suq Latvjan huwa saturat b’għadd kbir ta’ prodotti tal-ħut inkluż frott tal-baħar magħmul Latvjan kif ukoll għadd kbir ta’ prodotti tal-ħut importati. L-akbar domanda fil-Latvja hija għall-ħut frisk u ffriżat. Il-klijenti lokali jitolbu wkoll prodotti tal-ħut immellħin u affumikati u ħut ippreservat mhux sterilizzat. Il-konsum tal-prodotti tal-ħut, kif ukoll l-istruttura tiegħu fiż-żoni rurali u urbani tal-Latvja jvarja, u ż-żoni urbani jipprevalu fuq il-komunitajiet rurali. 

^{Egħjun: Eurofish & ampMNSPA}

L-isfidi u l-opportunitajiet

^{Egħjun: Eurofish & ampMNSPA}

L-impjiegi u n-numru ta’ intrapriżi

78 intrapriża tal-akkwakultura ekonomikament attiva impjegaw 330 persuna fl-2020  

^{Għajn: 2022, STEFC}

Ir-Regolament tal-Kabinett Nru 146 tal-14.3.2017 Dwar ir-rekwiżiti veterinarji għall-annimali tal-akkwakultura, il-prodotti miksuba minnhom u ċ-ċirkolazzjoni tagħhom, kif ukoll għall-prevenzjoni u l-kontroll ta’ ċertu mard infettiv tal-annimali tal-akkwakultura. 

Disponibbli hawnhekk bil-Latvjan biss

• Ma hemm l-ebda proċedura ta’ liċenzjar tal-akkwakultura.
• Rikonoxximent mis-Servizz Alimentari u Veterinarju (FVS): Sabiex jiġi żgurat il-monitoraġġ tal-proċessi ta’ produzzjoni ta’ prodotti li jistgħu jitqiegħdu fis-suq skont ir-rekwiżiti veterinarji u tas-sikurezza tal-ikel.
• Irreġistra l-istabbiliment jekk il-ħut ħaj jinżamm fl-istabbiliment biss qabel ma jiġi offrut direttament lill-konsumatur.
• Reġistrazzjoni tal-intrapriżi tal-akkwakultura.
• Attivitajiet ta’ tniġġis awtorizzati mis-Servizz Ambjentali tal-Istat (SES).
• Għandu jiġi konkluż ftehim ta’ kooperazzjoni mal-FVS u mal-veterinarju dwar il-monitoraġġ tal-intrapriża tal-akkwakultura.
• Awtorizzazzjoni ta’ speċijiet aljeni tat-trobbija. 

• Zivsaimniecības tikls (Netwerk tas-sajd)
• L-assoċjazzjoni Latvjana tal-Bdiewa tal-Ħut
• Assoċjazzjoni tal-crayfish u tal-pixxikulturi Latvjani (ma hemm l-ebda sit web disponibbli)