Εκτίμηση περιβαλλοντικού κινδύνου των κτηνιατρικών φαρμάκων που προορίζονται για χρήση στην υδατοκαλλιέργεια στην Ευρώπη: η ανάγκη ανάπτυξης εναρμονισμένης προσέγγισης

Η τρέχουσα και μελλοντική επέκταση της παραγωγής υδατοκαλλιέργειας φαίνεται να είναι διαχειρίσιμη μόνο με τη χρήση κτηνιατρικών φαρμάκων (ΚΦ) για την πρόληψη και τη μείωση των εστιών ασθενειών. Ωστόσο, μόνο ένας πολύ μικρός αριθμός ΚΦ είναι διαθέσιμος για χρήση σε συστήματα υδατοκαλλιέργειας. Επιπλέον, ο περιβαλλοντικός κίνδυνος που ενδεχομένως απορρέει από τη χρήση των εν λόγω προϊόντων έχει αποκτήσει αυξημένη προσοχή τα τελευταία χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα επισκόπηση αποτελεί διεξοδική ανάλυση της τρέχουσας προσέγγισης δύο επιπέδων (φάση I και φάση II) για την εκτίμηση περιβαλλοντικού κινδύνου (ERA) των ΚΦ που είναι υποχρεωτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΕ/ΕΟΧ), καθώς και της δυνατότητας εφαρμογής της στα φάρμακα που προορίζονται για χρήση στην υδατοκαλλιέργεια. Συνάγονται τα ακόλουθα συμπεράσματα: I) θα πρέπει να επικαιροποιηθούν και να εναρμονιστούν σε όλα τα κράτη μέλη τα υφιστάμενα κανονιστικά έγγραφα καθοδήγησης που περιγράφουν λεπτομερώς τη διαδικασία ERA των φάσεων Ι και ΙΙ και να εκπονηθούν απλές προσεγγίσεις που θα ισχύουν για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής έκθεσης των ΚΦ που προορίζονται για χρήση σε εγκαταστάσεις υδατοκαλλιέργειας· II) τα τρέχοντα και μελλοντικά κανονιστικά έγγραφα καθοδήγησης που περιγράφουν λεπτομερώς τη διαδικασία ΕΧΕ της φάσης II για τα ΚΦ που προορίζονται για χρήση στην υδατοκαλλιέργεια θα πρέπει να περιλαμβάνουν προηγμένα μαθηματικά μοντέλα κατάλληλα για την αντιμετώπιση διαφορετικών σεναρίων έκθεσης που αφορούν το σύνολο της ΕΕ/του ΕΟΧ (συμπεριλαμβανομένων σεναρίων για την αντιμετώπιση της έκθεσης των ΚΦ σε γεωργικά εδάφη από ιλύ ψαριών)· και iii) συνιστάται τυχόν επικαιροποιήσεις των σχετικών κατευθυντήριων γραμμών για την ERA να περιγράφουν με σαφήνεια τα είδη των μελετών που απαιτούνται για τον προσδιορισμό των δυνητικών δυσμενών επιδράσεων των ΚΦ που χρησιμοποιούνται στην υδατοκαλλιέργεια σε μη στοχευόμενους οργανισμούς. Επιπλέον, η εφαρμογή μέτρων μετριασμού του κινδύνου προσαρμοσμένων στη μείωση της περιβαλλοντικής έκθεσης των ΚΦ σε επίπεδο μεμονωμένης εκμετάλλευσης υδατοκαλλιέργειας θα πρέπει να εξετάζεται σε κάθε μελλοντική ή επικαιροποιημένη κατευθυντήρια γραμμή. Τέλος, αναμένεται ότι η παρούσα ανάλυση των κύριων μειονεκτημάτων που περιβάλλουν το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο του ΕΧΕ θα βοηθήσει τις αρμόδιες αρχές να εναρμονίσουν και να διευκολύνουν τη διαδικασία έγκρισης των ΚΦ που προορίζονται για χρήση στην υδατοκαλλιέργεια.