L-akkwakultura tal-UE
L-akkwakultura tal-UE
Il-politika Komuni tas-Sajd (PKS) tal-Unjoni Ewropea (UE) tiddefinixxi l-akkwakultura bħala “it-trobbija jew il-kultivazzjoni ta’ organiżmi akkwatiċi bl-użu ta’ tekniki mfassla biex iżidu l-produzzjoni tal-organiżmi inkwistjoni lil hinn mill-kapaċità naturali tal-ambjent, fejn l-organiżmi jibqgħu l-proprjetà ta’ persuna fiżika jew ġuridika matul l-istadju kollu tat-trobbija u tal-kultura, sa u inkluż il-ħsad”.
L-akkwakultura hija waħda mis-setturi tal-produzzjoni tal-ikel li qed jikbru bl-aktar rata mgħaġġla fid-dinja u hija kontributur dejjem aktar importanti għall-provvista globali tal-ikel u t-tkabbir ekonomiku.
Fl-Ewropa, l-akkwakultura għandha rwol vitali fl-iżvilupp soċjoekonomiku taż-żoni kostali u tax-xmajjar u fil-preservazzjoni tal-kultura marittima tax-xmajjar u tas-sajd. Fl-2020, is-settur tal-akkwakultura tal-UE laħaq 1.2 miljun tunnellata f’volum ta’ bejgħ u EUR 3.9 biljun f’valur ta’ fatturat u impjega direttament madwar 57 elf persuna li jaħdmu għal madwar 14 elf intrapriża. Dawn huma primarjament intrapriżi mikro u żgħar u għandhom it-tendenza li jkunu proprjetà tal-familja (STECF 24–14).
Il-bażi legali tal-politika tal-akkwakultura tal-UE tinsab fil-PKS tal-2013, li għandha l-għan li tappoġġa t-tkabbir tas-settur tal-akkwakultura tal-UE filwaqt li tiżgura s-sostenibbiltà ekonomika, ambjentali u soċjali tiegħu biex tipprovdi sors ta’ ikel tajjeb għas-saħħa għaċ-ċittadini tal-UE u tikkontribwixxi għas-sigurtà tal-ikel. B’mod speċifiku, l-Artikolu 34, “Il-promozzjoni tal-akkwakultura sostenibbli”, jistabbilixxi metodu miftuħ ta’ koordinazzjoni bejn l-Istati Membri bbażat fuq il-Linji Gwida Strateġiċi tal-Kummissjoni għal akkwakultura tal-UE aktar sostenibbli u kompetittiva (adottati għall-ewwel darba fl-2013 u riveduti fl-2021).
Dawn il-linji gwida jikkostitwixxu l-pilastru ċentrali tal-koordinazzjoni strateġika tal-politika tal-akkwakultura fl-Unjoni u jfittxu li jibnu settur tal-akkwakultura tal-UE li jkun kompetittiv u reżiljenti; tipparteċipa fit-tranżizzjoni ekoloġika; tiżgura l-aċċettazzjoni soċjali u l-informazzjoni għall-konsumatur; iżid l-għarfien u l-innovazzjoni. Abbażi ta’ dawn, l-Istati Membri ntalbu jirrieżaminaw il-Pjanijiet Strateġiċi Nazzjonali Pluriennali (MNSPs) tagħhom għall-akkwakultura, fejn iridu jistabbilixxu l-pjanijiet, l-objettivi u l-miżuri xierqa tagħhom għall-promozzjoni u l-iżvilupp tal-akkwakultura sostenibbli fit-territorju tagħhom. Il-MNSPs ippubblikati, inkluż sommarju bl-Ingliż, jistgħu jinstabu fit-taqsima Informazzjoni dwar il-Pajjiż fis-sit web tal-AAM.
L-implimentazzjoni tal-Linji Gwida Strateġiċi u l-MNSPs qed tiġi appoġġata minn finanzjament disponibbli fil-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd (FEMSA), li jibda mill-2021 sal-2027. Programmi oħra ta’ finanzjament tal-UE, bħal Orizzont Ewropa jew BlueInvest II, jiffinanzjaw ukoll riċerka u proġetti relatati mal-akkwakultura.
Tgħallem aktar dwar is-settur tal-akkwakultura tal-UE fil-links li ġejjin:
- Id-Direttorat Ġenerali tal-Kummissjoni għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd (DĠ MARE)
- Il-Kumitat Xjentifiku, Tekniku u Ekonomiku għas-Sajd (STECF) — Is-Settur tal-Akkwakultura tal-UE — Rapport Ekonomiku 2024 (STECF 24–14)
Mekkaniżmu tal-UE ta’ Assistenza għall-Akkwakultura
Mekkaniżmu tal-UE ta’ Assistenza għall-Akkwakultura
Il-mekkaniżmu tal-UE ta’ Assistenza għall-Akkwakultura (AAM) għandu l-għan li jappoġġa lill-Istati Membri, lill-industrija tal-akkwakultura, u lil partijiet ikkonċernati rilevanti oħra, fl-implimentazzjoni tal-Linji Gwida Strateġiċi 2021–2030 għal akkwakultura tal-UE aktar sostenibbli u kompetittiva, permezz tal-għoti ta’ assistenza loġistika, amministrattiva u teknika, kif ukoll punt uniku ta’ servizz għall-għarfien u l-prattiki dwar l-akkwakultura sostenibbli fl-UE.
Il-mekkaniżmu ta’ Assistenza huwa parti minn Kuntratt ta’ Servizz ġestit b’mod konġunt mill-Aġenzija Eżekuttiva Ewropea għall-Klima, għall-Infrastruttura u għall-Ambjent (CINEA) u mid-DĠ MARE. Il-konsorzju huwa kkoordinat minn NTT DATA, Poseidon, SCOPE — Netcompany,is-Soċjetà Ewropeatal-Akkwakultura (EAS) ul-Pjattaforma Ewropeagħat-Teknoloġija u l-Innovazzjoni tal-Akkwakultura (EATIP). Il-kuntratt ta’ Servizz beda f’Lulju 2024 u se jibqa’ għaddej sa Ġunju 2026.
Għanijiet
L-AAM jipprovdi lill-Kummissjoni Ewropea u lill-Istati Membri tal-UE b’appoġġ loġistiku, tekniku u amministrattiv biex jimplimentaw il-linji gwida strateġiċi l-ġodda.
B’mod speċifiku, diversi objettivi huma essenzjali għall-AAM tal-UE biex tilħaq l-għan finali tagħha:
- Il-ġbir u l-kondiviżjoni tal-għarfien, il-prattiki tajbin, il-promozzjoni ta’ avvenimenti rilevanti, it-tixrid ta’ aħbarijiet u informazzjoni oħra dwar l-akkwakultura sostenibbli fl-UE.
- Tipprovdi għarfien espert tekniku dwar l-akkwakultura sostenibbli billi tappoġġa lill-Kummissjoni tal-UE biex tiżviluppa dokumenti ta’ gwida u dokumenti ta’ sfond dwar aspetti differenti tal-politika tal-akkwakultura
- L-iżvilupp ta’ għodod ta’ taħriġ u tagħlim elettroniku dwar dawn id-dokumenti ta’ gwida u dokumenti ta’ sfond
- Tweġiba għall-mistoqsijiet mill-Istati Membri u mill-partijiet ikkonċernati dwar id-dokumenti ta’ gwida żviluppati
- Torganizza avvenimenti, sessjonijiet ta’ ħidma, konferenzi, taħriġ, u laqgħat tekniċi diretti lejn l-Istati Membri tal-UE, l-industrija tal-akkwakultura u partijiet ikkonċernati oħra biex tappoġġa l-implimentazzjoni tal-linji gwida strateġiċi tal-UE dwar l-akkwakultura.
Links relatati
Iċ-ċentri ta’ Referenza tal-UE għall-benessri tal-annimali (previsti skont ir-Regolament dwar il-Kontrolli Uffiċjali, adottat f’Marzu 2017, li jarmonizza r-regoli tal-UE dwar il-kontrolli uffiċjali tul il-katina agroalimentari kollha) huma stabbiliti biex jassistu lill-Istati Membri tal-UE (SM) fil-kontrolli uffiċjali tagħhom dwar ir-regoli dwar it-trattament xieraq tal-annimali fl-azjendi agrikoli, matul it-trasport u fil-ħin tat-tbiċċir jew tal-qtil.
Iċ-Ċentru ta’ Referenza tal-Unjoni Ewropea għall-Benessri tal-Annimali Akkwatiċi (EURCAW-Aqua) imniedi f’Jannar 2024 inħoloq f’konformità mar-Regolament (UE) 2017/625 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u se jappoġġa l-attivitajiet tal-Kummissjoni Ewropea u tal-Istati Membri billi jwettaq studji xjentifiċi u tekniċi, kif ukoll iwettaq korsijiet ta’ taħriġ u jxerred is-sejbiet tar-riċerka u l-informazzjoni dwar l-innovazzjonijiet tekniċi, li jiffokaw l-aktar fuq il-benessri tal-ħut, iċ-ċefalopodi u d-dekapodi.
Se tingħata prijorità lill-ispeċijiet akkwatiċi mrobbija fl-irziezet ta’ sinifikat ekonomiku għall-akkwakultura Ewropea. L-EURCAW-Aqua hija strutturata biex tindirizza l-isfidi ewlenin fil-valutazzjoni tal-benessri tal-organiżmi akkwatiċi, jiġifieri l-għadd kbir ta’ speċijiet imrobbija, id-diversità tas-sistemi tal-biedja u l-ambjenti akkwatiċi differenti.
L-EURCAW-Aqua se twettaq u tiffaċilita r-riċerka fil-qasam sottożviluppat tal-benessri tal-annimali akkwatiċi u se tinvolvi ruħha f’sensibilizzazzjoni u sensibilizzazzjoni tal-pubbliku.
Il-ħidma tal-EURCAW-Aqua se tappoġġa l-objettivi tal-benessri tal-annimali akkwatiċi li jinsabu fil-Linji Gwida Strateġiċi għal Akkwakultura Ewropea Sostenibbli.
Is-sħubija Ewropea dwar is-Saħħa u l-Benessri tal-Annimali (EUP AHW) hija sħubija Ewropea kofinanzjata għar-riċerka u l-innovazzjoni maħluqa fuq l-istigazzjoni tal-KE biex tindirizza l-mard infettiv tal-annimali, inklużi l-annimali akkwatiċi, u biex tippromwovi t-trattament xieraq tal-annimali.
Imnedija fl-2024, is-Sħubija hija mistennija li tinvesti EUR 360 miljun fuq seba’ snin biex tagħti spinta lir-riċerka u tiffaċilita l-kooperazzjoni bejn l-atturi kollha.
Is-sħubija għandha l-għan li ttejjeb il-kollaborazzjoni transsettorjali u, permezz ta’ approċċ “Saħħa Waħda” u “Benessri Waħda”, li tipprovdi impatt soċjetali.
L-objettivi tal-EUP AHW jallinjaw mal-Patt Ekoloġiku Ewropew u l-istrateġija assoċjata tiegħu “Mill-Għalqa sal-Platt” għal sistema tal-ikel ġusta, tajba għas-saħħa u favur l-ambjent.
Is-sħubija għat-Tranżizzjoni tal-Enerġija għas-Sajd u l-Akkwakultura tal-UE (ETP) hija pjattaforma kollaborattiva mfassla biex taċċellera t-tranżizzjoni tal-enerġija fis-setturi Ewropej tas-sajd u tal-akkwakultura.
L-ETP, imnedija mill-Kummissjoni Ewropea fl-2023, tindirizza l-ostakli tekniċi, finanzjarji u regolatorji billi tlaqqa’ flimkien lill-partijiet ikkonċernati biex joħolqu soluzzjonijiet prattiċi u azzjonabbli.
Is-sħubija fis-sħubija hija miftuħa għall-partijiet ikkonċernati fis-settur tal-akkwakultura u s-sajd. Hija l-intenzjoni tas-Sħubija li permezz ta’ djalogi tematiċi u workshops, il-parteċipanti jindirizzaw oqsma ewlenin bħall-innovazzjoni, it-teknoloġija, il-ħiliet u l-finanzi.
L-outputs minn dawn l-attivitajiet se jikkontribwixxu għall-iżvilupp ta’ pjan direzzjonali (volontarju), li jinkludi stadji importanti fuq terminu qasir, medju u twil li jistgħu jitkejlu flimkien ma’ azzjonijiet konkreti, bl-għan li s-settur jiġi ggwidat lejn in-newtralità klimatika sal-2050.
L-ETP iservi bħala ċentru għall-kondiviżjoni tal-għarfien, juri l-aħjar prattiki, u jenfasizza proġetti innovattivi li jappoġġaw it-tranżizzjoni tal-enerġija.
Barra minn hekk, l-ETP topera Grupp ta’ Appoġġ tal-ETP, fejn il-Partijiet Interessati tal-ETP jistgħu jikkollaboraw biex jiddiskutu l-isfidi, jesploraw approċċi strateġiċi, u jikkontribwixxu għat-tiswir tal-futur tas-settur.