Αξιολόγηση του κύκλου ζωής κατά τη συσκευασία λαβρακιού και μικρού μεγέθους στην αγορά: αναγκαίες προσαρμογές για την επίτευξη ουδέτερου ισοζυγίου αερίων του θερμοκηπίου

Σκοπό: Τα ψάρια είναι μια ευαίσθητη και πολύτιμη πηγή πρωτεϊνών και η υδατοκαλλιέργεια αναμένεται να παρέχει την απαιτούμενη ποσότητα ιχθύων σε λογικές τιμές. Η συσκευασία αποτελεί ζωτικό στάδιο για τη διατήρηση της υγιεινής, της ποιότητας και της φρεσκάδας των προϊόντων υδατοκαλλιέργειας. Σκοπός της εν λόγω μελέτης ήταν να εντοπιστούν τα περιβαλλοντικά κομβικά σημεία στο λαβράκι και τα λιγοστά σημεία κατά το στάδιο της συσκευασίας και να εξεταστούν σενάρια για τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, με στόχο την ουδετερότητα ως προς τα αέρια του θερμοκηπίου.
Μέθοδοι: Η μέθοδος αξιολόγησης του κύκλου ζωής εφαρμόστηκε για πρώτη φορά σε τρεις μονάδες συσκευασίας εκτρεφόμενου λαβρακιού και μικρού μεγέθους στη δυτική Ελλάδα, προκειμένου να εκτιμηθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις τους, λαμβάνοντας υπόψη την ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας, το διογκωμένο πολυστυρένιο και άλλα υλικά πλαστικού και συσκευασίας που απαιτούνται. Επιπλέον, σχεδιάστηκαν διάφορα σενάρια που αφορούσαν το ενεργειακό μείγμα/εναλλακτικές πηγές, την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση των υλικών συσκευασίας και την αντικατάσταση τυποποιημένων κουτιών πολυστυρενίου και ξύλινων παλετών, προκειμένου να προταθούν φιλικές προς το περιβάλλον βελτιώσεις στη διαδικασία συσκευασίας.
Αποτελέσματα και συζήτηση: Η συμβατική λειτουργία του λαβρακιού και των λιγοστών μονάδων συσκευασίας απαιτεί σημαντικές ποσότητες ενέργειας και υλικών συσκευασίας. Στην πραγματικότητα, η ηλεκτρική ενέργεια, τα κιβώτια και οι παλέτες τεκμηριώθηκαν ως οι κύριοι συνεισφέροντες στους περισσότερους δείκτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Οι συσκευασίες λαβρακιού είχαν ελαφρώς χαμηλότερο συνολικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο σε σύγκριση με το μικρό μέγεθος της αγοράς, λόγω του μικρότερου μεγέθους τους στην αγορά. Τα σενάρια ελαχιστοποίησης των επιπτώσεων είχαν ως αποτέλεσμα διάφορους βαθμούς μείωσης των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων και στα δύο είδη· ωστόσο, σχεδόν μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου επιτεύχθηκαν όταν η ενέργεια από φωτοβολταϊκά πάνελ και η ανακύκλωση/επαναχρησιμοποίηση υλικών συσκευασίας συνδυάστηκαν με τη χρήση κιβωτίων που δεν βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα και ανακυκλώσιμων παλετών. Αυτές οι εύκολα εφαρμόσιμες προσαρμογές στη συμβατική λειτουργία των μονάδων συσκευασίας θα συμβάλουν στη συνολική περιβαλλοντική βιωσιμότητα και στην καλύτερη αποδοχή του τελικού προϊόντος από τους καταναλωτές.
Συμπεράσματα: Εν ολίγοις, η μέθοδος αξιολόγησης του κύκλου ζωής αποδείχθηκε πολύτιμο εργαλείο για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των διαδικασιών συσκευασίας της μεσογειακής υδατοκαλλιέργειας. Επιπλέον, χρησίμευσε στον εντοπισμό κρίσιμων παραγόντων που συνδέονται άμεσα με τον στόχο της ΕΕ για ουδετερότητα ως προς τα αέρια του θερμοκηπίου. Ως εκ τούτου, η φιλική προς το περιβάλλον λήψη αποφάσεων/στρατηγική διαχείριση στον τομέα των συσκευασιών εκτρεφόμενων ιχθύων θα βασίζεται αναπόφευκτα σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, στην ανακύκλωση των υλικών συσκευασίας και στη χρήση ανακυκλώσιμων κυματοειδών κιβωτίων από χαρτόνι ή παρόμοιων υλικών που δεν βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα.